Panik Bozukluk Belirtileri
Her panik bozukluğa sahip birey aynı belirtilere sahip değildir. Yine panik bozukluğu olan her birey her zaman aynı belirti kümesinde kalmaz, hastalık belirtileri değişebilir. Örneğin bir hastamızda önceleri kalp krizini taklit eden panik nöbetleri varken, daha sonra aklını kaybetme korkuları içeren, vb. panik nöbetler gelişebilir. Bu nedenle, her hastanın bazı belirtilerini yaşadığı bu sendromun, belirtilerinin çok daha detaylı aktarılması gerekir. Ancak panik bozukluğun göründüğünden çok daha fazla açık ya da gizli belirtileri vardır ve hem sınıflandırılması hem de tümünün aktarılması kolay değildir. Aşağıda Panik Atak Dostları Derneği olarak bizim geliştirip kullandığımız, belirtilerin dört başlık altında tasnif edildiği listemizi bulacaksınız. Bu liste en çok görülen belirtileri içerir. Ama sizin yaşadığınız, bu listede bulunmayan belirtiler de olabilir.
Panik Bozukluk Belirti Listesi
1) Beden Belirtileri:
Bedende gerçekten yaşanan, ama olduğundan abartılı ve yüksek algılanan duyumlardır. Bunlar,
– Hızlı ve şiddetli kalp atışları,
– Düzensiz kalp atışları ve göğüste sıkışma hissi,
– Tansiyonun yükselmesi, başta basınç ve boyunda gerginlik hissi
– Her tarafta sıcaklık hissetmek
– Hızlı nefes alıp verme
– Göğüste basınç
– Hava açlığı nefes alma zorluğu
– Ağız kuruluğu
– Boğazda yumruk hissi
– Ellerde titreme
– Diz ve bacaklarda güçsüzlük veya esneklik
– Ellerde, ayaklarda ve yüzde karıncalanma
– Avuç içlerinde terleme
– Soğuk ve ıslak eller
– Kısmen felce uğramışlık duygusu
– Baş dönmesi, sersemlik, göz kararması
– İç titremesi, titreme duygusu
– Bayılacakmış hissi
– Bulantı veya ishal
– Ani şiddetli mide gazı ve midede basınç hissi
– Mideye bir şey çöküyor ya da yanma hissi
— Midede titreme, heyecan
– Bulanık görme
– Açık olarak (net olarak) düşünememe
– Gerçek dışılık hissi (rüyada gibiyim)
– Çevreyi ya da bedeni değişmiş algılama hissi.
– Ve diğer belirtilerdir.
3) Kaçınma Belirtileri:
– Tek başına kalamıyorum.
– Tek başına evden uzaklaşamıyorum.
– Berbere, kuaföre gidemiyorum.
– Diş hekimine gidemiyorum.
– Alışveriş merkezlerine gidemiyorum.
– Restaurantta yemek yiyemiyorum.
– Tiyatroya, sinemaya gidemiyorum.
– Pazara çıkamıyorum.
– Kalabalık yollarda yürüyemiyorum.
– Spor yapamıyorum.
– Denize giremiyorum.
– Toplantıya gidemiyorum.
– Yolculuğa çıkamıyorum.
– Köprüden geçemiyorum.
– Tünelden geçemiyorum.
– Evden uzağa gidemiyorum.
– Tek başına otomobil kullanamıyorum.
– Tek başına parka gidemiyorum.
– Tek başına alışverişe gidemiyorum.
– Trende seyahat edemiyorum.
– Asansöre binemiyorum.
– Otobüste seyahat edemiyorum.
– Metroya binemiyorum.
– Uçak ile seyahat edemiyorum.
– ve diğerleridir…
2) Düşünce Belirtileri:
Düşünce belirtileri yukardaki fiziksel belirtilere ve algılara eşlik eden kötümser yorum ve inançlardır. Bunlardan bazıları;
– Ölmek üzereyim.
– Aklımı yitirmek üzereyim.
– Kontrolümü kaybediyorum.
– Bu hiç bitmeyecek.
– Diğer insanlar benim aklımı kaçırdığımı düşünecek.
– Ben gerçekten korku içindeyim.
– Kalp krizi geçiriyorum.
– Kendimden geçmek üzereyim.
– Buradan çıkmam mümkün olmayacak.
– Diğer insanlar ne düşünecek bilemiyorum.
– Bana ne olduğunu anlamıyorum.
– Ben hep böyle kalacağım.
– Midemdekileri çıkartmak üzereyim.
– Beyin tümörüm olmalı.
– Nefes alamayıp öleceğim.
– Tıkanma yüzünden öleceğim.
– Aptalca davranışlar sergileyeceğim.
– Kör olacağım.
– Birisine zarar vereceğim.
– İnme inecek, felç olabilirim.
– Çığlık atacağım.
– Saçmalayacağım ya da komik konuşacağım.
– Rezil olacağım.
– Korkudan felç olacağım.
– Bende gerçekten fiziksel bir problem var.
– Nefes almam mümkün olmayacak.
– Çok kötü bir şey olacak; olay çıkaracağım.
– ve diğerleridir.
4) Beklenti Endişesi ve İlişik Belirtiler,
Bu belirtiler duygusal belirtiler olarak da tanımlanabilir. Beklenti sıkıntısı, panik atağa yakalanmış olmakla ilgili genel kötümser duygu hali, nöbetleri tekrar geçireceği endişesi içinde yaşama, sık sık bedenden olumsuz işaret alma ve bedenle ilgili kaygılar yaşama halidir. Buna ilişik olarak,
– gün içinde sık sık nedensiz endişeli olma hali,
– sık sık nedensiz huzursuz ve gergin olma hali,
– sık sık nedensiz öfkeli olma hali,
– ve diğer duygusal sıkıntılar, duygusal oynamalar yaşama halidir.